Vấn đề gây nhức nhối toàn xã hội Việt Nam hiện giờ chính là bụi mịn – tác nhân gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại các thành phố lớn. Bụi mịn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của tất cả mọi người, đặc biệt đe dọa đến đường hô hấp và phản xạ đầu tiên thường thấy là ho do bụi mịn.
Bụi mịn là gì?
Bụi là hỗn hợp phức tạp chứa các hạt vô cơ và hữu cơ dạng lỏng/rắn, bay lơ lửng trong không khí. Bụi hay hợp chất có trong bụi được gọi chung là Particulate Matter, ký hiệu PM.
Phân loại các loại bụi mịn
Có nhiều loại bụi khác nhau trong đó bụi mịn là nguy hiểm nhất. Các loại bụi mịn có kích thước siêu vi đáng chú ý ở nước ta là:
PM10 – kích thước đường kính từ 2.5 tới 10 µm (µm kích thước bằng một phần triệu mét)
PM2.5 – kích thước đường kính ≤ 2.5 µm.
PM1.0 – hạt bụi siêu mịn có kích thước < 1 µm.
PM0.1 – bụi nano có kích thước dưới 0.1 µm
Các hạt bụi mịn PM10 và PM2.5 đa phần được tạo ra từ những hoạt động của con người (đốt than củi, khí thải từ xe cộ, xây dựng công trình, đốt rác, khói công nghiệp, phá rừng,…)
Bụi siêu mịn và bụi nano thường xuất hiện trong những ngày nhiệt độ thấp hoặc không khí khô.
Tác hại nghiêm trọng của bụi mịn
Theo thống kê của Trung tâm quan trắc môi trường Việt Nam, nồng độ bụi mịn PM2.5 và bụi siêu mịn PM1.0 trong không khí tại Hà Nội và TP.HCM đang ở mức đáng báo động. Những nồng độ này vượt ngưỡng tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới WHO. Tình trạng này gây nên sự hoang mang cho người dân, là nỗi lo lớn đối với những gia đình có con nhỏ.
Những hạt bụi mịn kích thước càng nhỏ, càng dễ dàng vào sâu trong hệ hô hấp hơn. Một khi đã vượt qua được lá chăn bụi ở phổi, chúng đi vào cơ thể và rất khó đi ra. Khi xâm nhập vào, chúng có thể làm giảm chức năng phổi, viêm phế quản mạn tính, gây bệnh hen suyễn và ung thư phổi.
Ngoài ra, các chuyên gia của cơ quan bảo vệ môi sinh Mỹ (EPA) nhận định, hạt PM2.5 chứa nhiều kim loại nặng có khả năng gây ung thư do tác động lên DNA và gây đột biến gen. Ước tính có tới 4,3 triệu người mỗi năm chết do các bệnh liên quan đến ô nhiễm bụi mịn PM2.5 và PM1.0.
Trẻ em là những đối tượng dễ gặp phải những tác động tiêu cực của không khí ô nhiễm do hệ miễn dịch còn non yếu và chưa phát triển đầy đủ. Theo thống kê thì trong cùng một nồng độ khí bị ô nhiễm, lượng chất trực tiếp đi vào cơ thể của trẻ sẽ cao gấp đôi so với người trưởng thành. Trẻ nhỏ sống ở những nơi ô nhiễm không khí nặng khó phát triển chiều cao toàn diện, có nguy cơ mắc bệnh hô hấp cao hơn 19 – 25% so với bình thường.
4 việc quan trọng cần làm để bảo vệ chính bạn và người thân khỏi ảnh hưởng của bụi mịn
Hiểu được chu kỳ hoạt động và khu vực tập trung bụi mịn
Để phòng chống bụi mịn hiệu quả thì bạn cần hiểu được chu kỳ hoạt động của nó. Bụi mịn có xu hướng tăng cao rõ rệt vào giờ cao điểm như 7 giờ đến 8 giờ sáng và 18 giờ đến 19 giờ chiều. Chúng xuất hiện nhiều ở các vùng có công trình xây dựng, các nút giao thông đường bộ có lưu lượng phương tiện qua lại lớn. Do vậy, cách phòng chống hiệu quả chính là hạn chế đưa trẻ tới những khu vực này vào các giờ cao điểm.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài
Đeo khẩu trang cũng là một cách bảo vệ sức khỏe khỏi không khí ô nhiễm. Khẩu trang y tế hay khẩu trang thường không hạn chế được bụi mịn do có nhiều khe hở. Bạn nên chọn loại khẩu trang có kim loại nẹp mũi, van thở 1 chiều và có công dụng lọc được các loại bụi mịn.
Vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối sinh lý
Đeo khẩu trang chỉ giảm thiểu phần nào nhưng không ngăn được hoàn toàn bụi tiếp xúc với mũi. Chúng ta vẫn cần vệ sinh mũi hàng ngày để tăng khả năng lọc bụi tốt nhất cho mũi. Mũi chính là cửa ngõ của hệ hô hấp do đó việc vệ sinh mũi hằng ngày nhất là khi đi ra ngoài đường về là vô cùng cần thiết. Vệ sinh mũi giúp loại bỏ các bụi bẩn, làm sạch vi khuẩn hoặc những nguyên nhân dị ứng…
Hạn chế sản sinh thêm nhiều bụi mịn ra môi trường
Mỗi cha mẹ cần tự mình hành động để cải thiện môi trường sống quanh con. Việc thiết thực là giảm triệt để các nguồn phát thải bụi không khí từ việc sử dụng bếp than, bếp củi, hay các thiết bị sản sinh khói bụi khác. Ưu tiên sử dụng các phương tiện giao thông và nhiên liệu thân thiện với môi trường.
Sử dụng thuốc ho thảo dược Đức khi bị ho do bụi mịn
Dù đã phòng tránh bằng nhiều cách, tuy nhiên bạn vẫn có thể không tránh được bụi mịn vẫn có thể len lỏi vào đường hô hấp và gây ra các chứng bệnh khác nhau. Biểu hiện thường thấy nhất khi bụi mịn tấn công cơ thể chính là phản xạ ho.
Ho là phản xạ giúp loại bỏ các chất bài tiết, chất có thể gây kích thích, các hạt bụi bẩn ở ngoài môi trường bên ngoài và các vi khuẩn bám vào đường hô hấp. Như vậy, bản chất ho sẽ giúp làm sạch đường dẫn khí. Tuy nhiên, khi ho nhiều, ho thành cơn và kéo dài có thể là biểu hiện của các bệnh liên quan đến hô hấp.
Do đó, khi đi đường và tiếp xúc quá nhiều với bụi mịn khiến bạn bị ho, bạn có thể điều trị ngay bằng cách sử dụng thuốc ho thảo dược số 1 tại Đức Prospan – thuốc ho an toàn mà lại đem lại hiệu quả cao, giúp phòng tránh được các bệnh chuyển biến nặng hơn.
Hiện nay, trên thị trường đang có 2 loại phổ biến nhất là thuốc ho Prospan Syrup dành cho trẻ em và thuốc ho Prospan Forte chuyên biệt dành cho người lớn. Prospan là thuốc phát minh với dịch chiết từ là thường xuân EA 575TM được bảo hộ độc quyền trên toàn cầu. Prospan với 4 cơ chế tác động ưu việt: Long đờm – Giãn phế quản – Kháng viêm – Giảm ho, giúp bảo vệ đường hô hấp của cả gia đình trong thời điểm ô nhiễm không khí báo động như hiện nay.
