Trẻ ho quá phải làm sao? Ho là triệu chứng thường gặp và khó tránh khỏi ở trẻ nhỏ. Vì vậy, các mẹ nên trang bị cho mình những kiến thức và cách trị ho cho trẻ để có thể xử lý đúng cách. Trong bài viết dưới đây, Prospan sẽ gửi đến mẹ những thông tin xác thực nhất về ho ở trẻ em và cách điều trị an toàn và hiệu quả.
1. Chăm sóc trẻ đúng cách khi bị ho
Ho ở trẻ em làm sao? Hệ hô hấp của trẻ chưa hoàn thiện nên nếu xử trí không đúng cách có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé. Vì vậy, mẹ cần có những biện pháp chăm sóc trẻ sao cho đúng để giảm nhanh tình trạng ho mà vẫn đảm bảo an toàn cho trẻ.
1.1. Dùng nước muối sinh lý cho trẻ
Dùng nước muối sinh lý để trị ho cho trẻ là biện pháp đơn giản, tương đối an toàn mà mẹ có thể dễ dàng thực hiện tại nhà. Nước muối sinh lý là dung dịch muối Natri clorua ở nồng độ 0.9%. Đây là dung dịch có áp suất thẩm thấu tương đương với dịch trong cơ thể. Nước muối sinh lý được đánh giá là có tác dụng làm dịu cơn đau họng đồng thời làm sạch khoang miệng và ngăn ngừa vi khuẩn tấn công.
Mỗi ngày, mẹ nên cho trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý 2 lần vào buổi sáng và buổi tối. Bên cạnh đó, mẹ nên hướng dẫn trẻ súc miệng trước khi súc họng, tránh để vi khuẩn trên răng miệng lây lan xuống vùng họng. Cách làm này không phù hợp với trẻ dưới 6 tuổi do trẻ có thể nuốt phải nước muối trong quá trình súc miệng, họng.
Trong trường hợp trẻ ho kèm theo chảy nước mũi, mẹ có thể sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi cho trẻ. Mẹ nhỏ 2 – 3 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi của trẻ rồi dùng giấy mềm lau sạch nước mũi.
Các mẹ cần lưu ý lựa chọn đúng dạng nước muối sinh lý phù hợp với độ tuổi của trẻ và phù hợp với mục đích sử dụng, không sử dụng nước muối sinh lý súc họng để rửa mũi cho trẻ. Một lưu ý nho nhỏ nữa dành cho các mẹ đó là là nên làm ấm nước muối sinh lý trước khi dùng cho trẻ, đặc biệt là vào những ngày trời lạnh.
1.2. Cho trẻ uống nhiều nước hơn
Uống nhiều nước là chìa khóa giúp giảm ho ở trẻ nhỏ. Cho trẻ uống nhiều nước giúp làm dịu cảm giác đau rát và kích ứng đường hô hấp. Ngoài ra, uống nhiều nước còn giúp làm loãng đờm và chất nhầy, ngăn ngừa tình trạng chất nhầy bị khô lại làm tắc nghẽn đường thở. Nhờ đó, trẻ bớt khó chịu và giảm ho nhanh chóng.
Mẹ có thể cho trẻ uống nước lọc hoặc thay bằng nước trái cây không thêm đường để bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ. Đối với những trẻ đang bú mẹ hoặc uống sữa công thức thì nên tăng lượng sữa cũng như tăng tần suất bú và thời gian mỗi cữ bú.
Xem thêm: Trẻ ho do dị ứng thời tiết: Nguyên nhân và cách xử trí dứt điểm
1.3. Xử lý khi trẻ ho đờm mẹ hãy kê gối cao đầu cho trẻ khi nằm
Các chất kích thích hoặc đờm nhầy dễ dàng đi xuống cổ họng hoặc tích tụ phía sau cổ họng mỗi khi trẻ nằm xuống và gây ra những cơn ho cho trẻ. Mẹ có thể xử lý khi trẻ ho đờm bằng cách kê gối cao đầu cho trẻ.
Việc sử dụng thêm 1 chiếc gối nữa để nâng cao đầu cho trẻ sẽ khá khó khăn, đặc biệt là với những trẻ di chuyển nhiều trong lúc ngủ. Ngoài ra, mẹ cần lưu ý không kê thêm gối cho trẻ sơ sinh dưới 18 tháng. Thay vào đó, mẹ nên dùng một chiếc khăn gấp lại và kê phía dưới gối của trẻ.
1.4. Giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, sử dụng máy làm ẩm không khí
Mẹ băn khoăn trẻ ho phải làm thế nào nếu phòng độ ẩm quá khô? Độ ẩm trong không khí giúp làm lỏng chất nhầy và dịu cơn ho ở trẻ. Mẹ nên chọn máy làm ẩm không khí lạnh thay vì chọn máy làm ẩm không khí ấm do nó an toàn hơn. Các mẹ có thể đặt máy tạo ẩm trong phòng ngủ của trẻ hoặc những nơi trẻ hoạt động nhiều vào ban ngày. Ngoài ra, mẹ nên vệ sinh máy tạo ẩm thường xuyên, tránh để bụi bẩn, vi khuẩn và nấm mốc phát triển và gây bệnh cho trẻ.
1.5. Có chế độ dinh dưỡng hợp lý khi trẻ bị ho
Trẻ bị ho thường rất mệt mỏi, biếng ăn, hay quấy khóc, thậm chí trẻ còn nôn trớ nếu ho nhiều. Vậy mẹ phải làm sao? Lúc này mẹ cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ giúp trẻ sớm bình phục.
Mẹ nên xây dựng chế độ ăn uống cho trẻ theo các nguyên tắc sau:
- Bổ sung đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất: Đảm bảo bổ sung đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng là chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất.
- Ưu tiên đồ ăn lỏng, dễ nuốt: Những món ăn lỏng, dễ nuốt mà mẹ nên bổ sung cho trẻ như cháo, súp, canh,… Nên cho trẻ ăn ngay khi còn nóng và ăn từng miếng nhỏ.
- Chia nhỏ bữa ăn: Đờm, nhầy cùng cảm giác khó chịu ở cổ họng khiến trẻ rất dễ bị nôn trớ trong khi ăn. Do đó, mẹ nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày, tốt nhất là các bữa ăn cách nhau khoảng 2 tiếng.
- Bổ sung thực phẩm giúp tăng đề kháng: Các mẹ nên tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, A, E và vi chất Kẽm như rau ngót, cam, quýt, ổi, sữa, trứng, thịt,…
2. Cách chữa ho cho bé bằng phương pháp dân gian
Bên cạnh việc chăm trẻ bị ho đúng cách thì trị ho bằng phương pháp dân gian cũng là một trong những biện pháp mà các mẹ có thể tham khảo trong trường hợp trẻ bị ho nhẹ.
Trị ho cho trẻ bằng phương pháp dân gian chữa nhiều ưu điểm nổi bật, có thể kể đến là:
- Nguyên liệu từ thiên nhiên nên dễ tìm kiếm và dễ thực hiện.
- Việt Nam sở hữu tài nguyên cây thuốc phong phú nên nguyên liệu để trị ho cho trẻ có giá thành không quá cao, giúp tiết kiệm được chi phí khá lớn so với sử dụng phương pháp điều trị bằng thuốc.
- Trị ho bằng phương pháp dân gian sử dụng nguyên liệu từ thiên nhiên nên ít chất bảo quản, chất phụ gia nên khá an toàn, lành tính và không gây ra tác dụng phụ nào quá nghiêm trọng.
Các cách trị ho cho trẻ bằng phương pháp dân gian còn tồn tại một số nhược điểm sau:
- Đòi hỏi các mẹ phải dành thời gian để chế biến, ngâm, pha,…
- Do nguyên liệu trị ho chưa được tinh chế nên còn lẫn nhiều thành phần tạp chất khác. Vì vậy, phương pháp dân gian không cho hiệu quả ngay tức thì mà cần kiên trì sử dụng trong một thời gian dài mới thấy hiệu quả
- Hệ thống, cơ quan của trẻ chưa thực sự hoàn thiện nên rất dễ bị ngộ độc nếu các mẹ không tìm hiểu kĩ lưỡng bài thuốc dân gian áp dụng trọng điều trị ho cho trẻ.
- Hiện nay, cây cối, lá thuốc chứa rất nhiều bụi bẩn, nấm mốc, vi khuẩn, thậm chí là thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật. Do đó, nếu mẹ không loại bỏ sạch những tạp chất kể trên thì có thể gây thêm bệnh cho trẻ.
Một số nguyên liệu trong bài thuốc trị ho dân gian mà mẹ có thể tham khảo và ứng dụng khi trị ho tại nhà cho trẻ là gừng, húng chanh, mật ong, lá hẹ, nghệ, trứng gà, tỏi, quất, chanh,…
2.1.1. Mật ong dùng trị ho cho trẻ em trên 1 tuổi
Đứng đầu danh sách những vị thuốc trị ho cho trẻ em mà mẹ có thể dùng là mật ong. Từ lâu, mật ong được mệnh danh là “kháng sinh tự nhiên” có khả năng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn, vi nấm hiệu quả.
Không những thế, mật ong còn chứa nhiều enzyme tốt cho quá trình tiêu hóa giúp trẻ ăn uống ngon miệng hơn. Hàm lượng lớn vitamin và khoáng chất trong mật ong cũng có tác dụng trong việc tăng cường hệ thống miễn dịch cho trẻ. Bên cạnh đó, nó còn có tác dụng an thần, giúp trẻ ngủ dễ dàng hơn. Điều này lý giải vì sao mật ong là sự lựa chọn tối ưu dành cho trẻ bị ho, đặc biệt là trẻ bị ho nhiều về đêm.
Các mẹ có thể dùng mật ong để trị ho cho trẻ bằng cách pha khoảng 1 – 2 thìa mật ong nguyên chất với nước ấm hoặc ngâm với chanh hoặc thay thế đường trong một số đồ uống.
Mẹ cần lưu ý không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi do hệ thống, cơ quan tiêu hóa của trẻ còn khiếm khuyết nên có thể gây ngộ độc botulism.
2.1.2. Gừng
Gừng là gia vị quen thuộc trong gian bếp của mỗi gia đình, nhưng ít ai biết rằng, gừng cũng là nguyên liệu giúp trị ho cho trẻ khá hữu hiệu. Gừng chứa hàm lượng không nhỏ hoạt chất chống oxy hóa nên giúp loại bỏ những thành phần gây hại ra khỏi đường hô hấp của trẻ. Hơn nữa, nguyên liệu này có chứa hoạt chất gingerol có đặc tính chống viêm mạnh mẽ, giúp giảm sưng, viêm cổ họng, từ đó giảm cơn ho ở trẻ.
Mẹ có thể trị ho cho trẻ bằng gừng theo các bước đơn giản sau:
- Bước 1: Chuẩn bị 1 củ gừng còn nguyên vỏ.
- Bước 2: Đem nướng rồi cạo bỏ vỏ. Sau đó, nghiễn nhuyễn rồi ép lấy nước cốt.
- Bước 3: Hòa cùng một chút mật ong rồi cho trẻ uống. Không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi.
Ngoài ra, bã gừng có thể tiếp tục đun sôi với nước và dùng để ngâm chân cho trẻ. Phương pháp này giúp giảm ho ở trẻ sau khoảng 2 – 3 ngày thực hiện. Thời gian này có thể ngắn hoặc dài hơn tùy thuộc vào cơ địa từng trẻ.
2.1.3. Húng chanh dùng chữa ho ở trẻ em
Nhắc đến nguyên liệu trị ho cho trẻ thì không thể bỏ qua húng chanh. Bảng thành phần của húng chanh chứa nhiều hoạt chất kháng viêm, điển hình là eugenol, salicylate, nhờ đó, giúp giảm nhanh các cơn ho, đặc biệt là ho do viêm họng.
Các mẹ lấy một vài lá đem rửa sạch, giã nát rồi thêm khoản 10ml nước nóng. Chờ trong khoảng 10 phút rồi gạn lấy nước cho trẻ uống. Mỗi ngày uống 2 lần để đạt được hiệu quả tối đa trong điều trị ho. Húng chanh có vị hơi đắng nên mẹ có thể cho thêm 1 chút đường phèn cho vị dễ uống hơn.
2.1.4. Chữa ho ở trẻ em bằng lá hẹ
Lá hẹ là nguyên liệu từ thiên nhiên khá lành tính có thể sử dụng được cho cả trẻ dưới 1 tuổi. Lá hẹ chứa nhiều hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn như sulfit, allcin, odorin,… và bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất cho trẻ, đặc biệt là canxi.
Mẹ có thể dùng khoảng 5 – 7 lá hẹ rửa sạch, cắt nhỏ trộn cùng với đường phèn rồi đem hấp cách thủy. Sau đó, chắt lấy nước cho trẻ ho uống lá hẹ. Mẹ cho trẻ uống 2 lần/ ngày, mỗi lần từ 2 – 3 thìa. Bên cạnh đó, mẹ có thể dùng lá hẹ để nấu súp hoặc cho trẻ ăn sống đều được.
2.1.5. Tỏi
Tỏi không chỉ là gia vị tạo hương thơm hấp dẫn cho món ăn mà còn là nguyên liệu trong bài thuốc trị ho cho trẻ. Sở dĩ, tỏi có khả năng trị ho hiệu quả như vậy là do nó có vị cay, tính ấm giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể đồng thời loại bỏ những độc tố, chất kích ứng ra khỏi cơ thể.
Mẹ cần chuẩn 4 – 5 tép tỏi tươi đã lột vỏ rồi thêm 1 chút đường phèn. Sau đó, chưng cách thủy và chắt lấy nước cho trẻ uống. Mỗi ngày, cho trẻ uống từ 2 – 3 lần, duy trì trong khoảng 1 tuần sẽ thấy tình trạng ho ở trẻ giảm rõ rệt.
Dưới đây là một số lưu ý khi trị ho cho trẻ bằng phương pháp dân gian:
- Bài thuốc dân gian trị ho cho trẻ chỉ nên áp dụng cho trường hợp trẻ ho ngắn ngày, ho nhẹ, ho không phải do bệnh lý nghiêm trọng gây ra.
- Như đã trình bày ở trên, trị ho bằng phương pháp dân gian chỉ có tác dụng từ từ, không cho hiệu quả ngay tức thì. Do đó, mẹ nên cho bé sử dụng đều đặn mỗi ngày để đạt hiệu quả điều trị như mong muốn.
- Một số nguyên liệu tự nhiên trị ho chỉ được áp dụng cho một độ tuổi nhất định, điển hình là mật ong không dùng được cho trẻ dưới 1 tuổi vì có khả năng gây ngộ độc trên đường tiêu hóa.
- Song song với việc áp dụng phương pháp dân gian, mẹ nên chăm sóc, cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ và xây dựng thực đơn ăn uống tăng cường bổ sung dưỡng chất cho trẻ.
3. Trị ho cho trẻ hiệu quả bằng thuốc ho thảo dược
Các chuyên gia khuyến cáo không nên sử dụng thuốc trị ho cho trẻ dưới 4 tuổi. Chính vì vậy, trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều thuốc ho thảo dược giúp trị ho, long đờm rất hiệu quả. Đặc biệt, những thuốc ho thảo dược này có thể sử dụng cho cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Thuốc ho thảo dược được chiết xuất từ thành phần tự nhiên nên khá lành tính và cho hiệu quả trị ho khá tốt. Điều này giúp giảm nguy cơ phải sử dụng thuốc kháng sinh, dextromethorphan, codein. Ngoài ra, thuốc ho thảo dược không chứa cồn, chất tạo màu hay chất phụ gia tổng hợp,… Hơn nữa, thuốc ho thảo dược có hương vị thơm ngon, dễ uống, phù hợp cho trẻ nhỏ. Thuốc ho thảo dược được bào chế dưới dạng siro mang lại sự thuận tiện cho các bậc cha mẹ.
Một trong những sản phẩm thuốc ho thảo dược đang nhận được đông đảo sự quan tâm của các bậc cha mẹ đó là thuốc ho thảo dược Prospan. Đây là sản phẩm được sản xuất trực tiếp bởi hãng dược phẩm Engelhard Arzneimittel – Đức và được nhập khẩu về Việt Nam bởi công ty SOHACO.
Thuốc ho thảo dược Prospan có tác dụng giảm ho, tiêu nhầy, chống co thắt được dùng trong trường hợp viêm đường hô hấp cấp kèm theo ho và điều trị triệu chứng trong các bệnh lý viêm phế quản cấp.
Prospan dành cho trẻ gồm 2 loại:
- Prospan Syrup: Dành cho trẻ từ 0 ngày tuổi và trẻ nhỏ.
- Prospan Forte: Dành cho trẻ từ 6 tuổi trở lên và người lớn.
Thuốc ho Prospan chứa thành phần chính là Cao khô lá thường xuân, dược liệu được thu hái theo quy trình GACP. Sản phẩm có cơ chế trị ho là long đờm, giãn phế quản, kháng viêm, từ đó, giảm ho. Ngoài ra, sản phẩm này không chứa cồn, đường và không chất tạo màu. Prospan có hương vị ngọt dịu, chất siro có độ sánh vừa phải, dễ uống, đặc biệt thích hợp cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Mẹ cần lưu ý, Prospan có chứa sorbitol gây nhuận tràng với trẻ quá nhạy cảm với sorbitol. Ngoài ra, Prospan còn chứa fructose nên chống chỉ định cho trẻ bị bất dung nạp fructose.
Prospan đang được bán trên thị trường với mức giá khoảng 70.000 đồng – 130.000 đồng tùy loại.
4. Đưa trẻ đi khám khi ho kéo dài và trở nặng
Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm tống các tác nhân gây hại như bụi bẩn, vi khuẩn, vi rút,… ra khỏi đường hô hấp. Tuy nhiên, ho cũng là dấu hiệu của một bệnh lý nguy hiểm trong cơ thể. Chính vì vậy, mẹ nên đưa trẻ đi khám nếu có các biểu hiện khác kèm theo. Cụ thể:
- Những trường hợp cần đưa bé đi bệnh viện ngay lập tức: Trẻ có các biểu hiện như ngủ li bì, bỏ bú, co giật, thở nhịp nhanh hơn bình thường, trẻ thở kèm theo tiếng rít, ho ra máu, ho kèm theo sốt cao, ho khạc ra đờm và đờm có mùi hôi.
- Những trường hợp nên đưa bé đi khám sớm: Trẻ ho nhiều không cải thiện sau 7 ngày áp dụng các biện pháp chăm sóc trình bày ở phần trên, trẻ ho kéo dài từ 10 – 14 ngày, trẻ dưới 3 tháng tuổi ho nhiều, ho có đờm nhiều ngày,…
Bài viết trên là toàn bộ thông tin về cách trị ho cho trẻ mà mẹ có thể tham khảo và thực hiện tại nhà. Mong rằng qua bài viết các mẹ có thêm nhiều thông tin hữu ích trong quá trình chăm sóc và trị ho cho trẻ. Nếu mẹ còn bất kỳ thắc mắc nào về cách trị ho cho trẻ cũng như cần tư vấn thêm thông tin về thuốc ho Prospan, bạn có thể liên hệ 1900 6424 để được tư vấn tận tình và hỗ trợ kịp thời.
