Nguyên nhân gây ho ở trẻ em và kinh nghiệm chọn thuốc trị ho

Các bệnh liên quan đến đường hô hấp chiếm tỷ lệ lớn trong các bệnh lý ở trẻ em. Và ho là một trong những triệu chứng phổ biến nhất. Dưới đây là  ý kiến của Bác sĩ CK2 Nguyễn Thị Thanh – Trưởng khoa nội 1, Bệnh viện Nhi đồng 2, TP Hồ Chí Minh về những nguyên nhân gây ho phổ biến ở trẻ em và cách lựa chọn thuốc điều trị ho hiệu quả và an toàn.

BS.CK2 Nguyễn Thị Thanh, Trưởng khoa Nội 1 – BV Nhi đồng 2 với hơn 20 năm gắn bó với các bệnh nhi

Trò chuyện về bệnh lý ho ở trẻ em, Bác sĩ CK2 Nguyễn Thị Thanh cho biết:

Ho thực chất là một phản xạ bảo vệ đường hô hấp của cơ thể với sự thở ra nhanh và mạnh nhằm loại bỏ chất gây kích ứng hay dị vật trong đường thở.

Nguyên nhân gây ho thường gặp nhất ở trẻ em là:

– Do nhiễm trùng: cảm lạnh, cúm, ho gà,… có thể dẫn đến tình trạng ho kéo dài ở trẻ nhỏ. Cảm lạnh có xu hướng gây ho nhẹ đến vừa, trong khi cảm cúm có thể nghiêm trọng hơn và thường ho khan, bệnh viêm thanh khí phế quản thường gây ho vào ban đêm và gây tiếng thở ồn ào.

– Trào ngược acid dạ dày: các triệu chứng ở trẻ có thể bao gồm ho, nôn mửa, hơi thở có mùi khó chịu, ợ nóng. Nếu ho do trào ngược acid, bố mẹ hãy chú ý hạn chế những thực phẩm có thể gây ra tình trạng này (ví dụ như socola, bạc hà, đồ ăn nhiều chất béo, nhiều gia vị, đồ ăn chiên rán, nước có ga,…) trong chế độ ăn uống. Nên cho trẻ ăn cách ít nhất 2 tiếng trước khi đi ngủ, và nếu cần, có thể chia bữa ăn thành các bữa nhỏ hơn trong ngày.

– Hen suyễn: hen suyễn có thể khó chẩn đoán vì các triệu chứng khác nhau giữa các trẻ. Nhưng tình trạng ho, thở khò khè nặng hơn vào ban đêm có thể là một triệu chứng gợi ý đến bệnh hen. Một số trẻ có thể thấy ho tăng lên khi hoạt động thể chất nhiều hoặc trong khi chơi. Điều trị hen phế quản tùy thuộc vào nguyên nhân gây hen và có thể bao gồm việc tránh các yếu tố kích thích như ô nhiễm, khói, nước hoa,…

– Bệnh dị ứng/viêm xoang: gây ho kéo dài, cũng như ngứa ngáy, chảy nước mũi, nước mắt, đau họng. Bố mẹ có thể đưa con đi khám bác sĩ để làm các xét nghiệm dị ứng để tìm ra các chất gây dị ứng cho con (có thể là thức ăn, phấn hoa, lông thú vật, bụi,…) và được tư vấn về các cách tránh dị ứng. Nếu cần, bác sĩ cũng có thể kê thuốc chống dị ứng để điều trị.

– Ho gà: có đặc điểm là ho liên tục, có tiếng rít khi trẻ thở. Các triệu chứng khác bao gồm sổ mũi, nhảy nước mũi và sốt nhẹ. Ho gà là bệnh dễ lây qua đường hô hấp nhưng dễ ngăn ngừa bằng vắc xin.

– Các nguyên nhân khác: trẻ cũng có thể có ho do thói quen sau những đợt ốm có ho, sau khi hít phải các dị vật như thức ăn hoặc đồ chơi nhỏ, hoặc sau khi tiếp xúc với những chất kích thích như khói thuốc lá, khói ô tô, xe máy,…

Có rất nhiều nguyên nhân gây ho ở trẻ em

Như vậy, có thể có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến triệu chứng ho ở trẻ em. Để điều trị ho, trước tiên cần xác định nguyên nhân gây ho và điều trị từ nguyên nhân đó. Trong trường hợp cần thiết, bố mẹ cần dùng thuốc và chăm sóc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để điều trị cho trẻ. Còn nếu trẻ chỉ bị cảm cúm, ho, sốt thì vẫn có thể điều trị ở nhà. Bố mẹ có thể cho trẻ uống hạ sốt nếu thân nhiệt của trẻ trên 38 độ C và rửa mũi cho trẻ. Không nên quá lo lắng về tình trạng ho vì đó là phản xạ bảo vệ đường hô hấp, tuy nhiên, khi trẻ ho nhiều hoặc ho từng cơn, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt thường ngày của trẻ, bố mẹ có thể lựa chọn các loại thuốc ho không cần kê đơn.

Theo Bác sĩ CK2 Nguyễn Thị Thanh, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc ho, nhưng không phải loại nào cũng có thể dùng cho trẻ nhỏ.

Để lựa chọn thuốc ho cho trẻ, bố mẹ cần chú ý những tiêu chí:

– Tính hiệu quả: nên lựa chọn những loại thuốc mà hiệu quả đã được chứng minh qua các nghiên cứu lâm sàng và cơ chế tác dụng đã được biết rõ.

– Tính an toàn: hãy ưu tiên những loại thuốc đã có nghiên cứu lâm sàng chứng minh về độ an toàn, đặc biệt là trên trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hiện nay, các loại thuốc thảo dược, ví dụ như sản phẩm từ lá thường xuân được ưu tiên hơn so với thuốc tân dược vì độ an toàn khi sử dụng lâu dài cho trẻ nhỏ.

– Tính chất lượng: bố mẹ hãy lựa chọn những loại thuốc có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng để sử dụng cho bé, không nên mua các loại thuốc xách tay, thuốc không rõ nguồn gốc, thành phần,… vì chất lượng của chúng không được đảm bảo.

>>> SỰ KIỆN ĐẶC BIỆT: KHÁM PHÁ 500 QUÀ TẶNG GIAO MÙA

KIẾN THỨC KHÁC, MẸ CẦN BIẾT: (click để xem thông tin)

➡ Gửi câu hỏi cho chuyên gia tư vấn 

➡ Tìm nhà thuốc gần nhất

➡ 8 mẹo đơn giản chữa ho dứt điểm

➡ Cẩm nang điều trị ho – sổ mũi – nghẹt mũi

➡ Bác sỹ tư vấn: Cách phân biệt trẻ ho di vi khuẩn và ho do vi-rút

➡ Thực đơn dinh dưỡng cho trẻ bị ho